Carta de D. Teodolinda Ramalho ao seu Marido, D. Francisco de Assis Ramalho, o 28 de Xuño de 1919

Carta de D. Teodolinda Ramalho ao seu marido, D. Francisco de Assis Ramalho, o 28 de xuño de 1919

Lamego, 28 de xuño de 1919

Excelente marido,

Diríxoche estas palabras coa esperanza de que esteas ben das doenzas que asolagan a túa figura, xa que non podo crer que teñas boa saúde mental. Recibín as vosas misivas coa crenza de que as moitas e variadas tarefas do Porto impiden facer máis que unhas vagas palabras. Tanto a corte como a guerra consumen o teu tempo, sei, e procuro non preocuparte demasiado, cando os pequenos van ben e as fincas prosperan ao coidado das persoas capaces que nos asignou a Nosa Señora. Porén, imaxinade a miña incredulidade cando recibín á miña querida amiga D. María da Assunção Pacheco para unha visita tan desexada e, entre dúas cuncas de té, comuniqueme a súa oposición á nova cepa que, cre o rei D. Manuel II e os seus principais conselleiros, sexa a engrenaxe que converterá a guerra ao noso favor! Sempre fuches contrario a grandes cambios, recordo ben a túa vacilación cando meu pai estipulaba que, para autorizar o noso matrimonio, sería condición que figuraba no contrato que eu fose administrador dos nosos bens na túa ausencia ou, Deus nos axude, no caso da túa morte. Con todo cedeches, por reconsideración ou cobiza, que te coñezo ben. Por iso teño que informarvos de que vostede tamén cedeu neste tema: Se durante estes últimos anos o meu cargo de administrador non requiriu moitas responsabilidades pola miña parte, agora chegou o momento. Lembras aquela viña, ao noroeste nas nosas propiedades, sen uso e xa tomada polo salvaxismo? Mandei limpar o terreo e retirar as cepas en desuso, a maioría xa secas, para plantar esta nova cepa. Pensei que xa eran especies maduras, listas para, se se coida ben, dar froito este ano ou o seguinte. Escoito a túa voz sinalando os riscos, os custos, as fantasías, pero recórdoche, marido, que non hai progreso sen ningún destes elementos. Co mesmo ánimo, infórmovos de que en nome da familia fixen unha doazón coa intención de axudar á construción do Real Instituto de Ciências Aplicadas.

Na medida que eu poida, non seremos nós os que fracase no futuro. Non te preocupes pola túa autoridade: en ningún momento dei indicación de que estes compromisos se levaran a cabo sen o teu coñecemento.

Despídome con noticias dos nenos, que mandan os seus respectos e piden a vosa bendición: Manuelito e Pedrinho acostumáronse a xogar, entre clases, aos “republicanos”, o que en si é unha guerra, xa que ningún dos dous quere ser a facción republicana. Mariana, dende que domina as letras, leva lendo o que atopa, namorada de Camilo Castelo Branco. Como podedes imaxinar, alédame que a nosa filla sexa unha muller culta, fácil coas letras; porén, coa lectura destas novelas, adquiriu o costume de sentarse á fiestra e suspirar moito. Non entendo o que espera conseguir, porque dende o pazo só ve as nosas terras e as paisaxes do Douro, sen amor abafante. A miña Nai asegura que son os arrebatos da mocidade, pero estive pensando se chegará o momento de que a introduzamos na sociedade: a fin de contas, ten case dezaseis anos, a idade recomendada para unha debutante.

Que Deus te protexa.

A túa muller,

D. Teodolinda Ramalho