Lote #303

Extracto do anuncio de poxa do 5 de outubro de 1923 que tivo lugar no salón principal da Sociedade de Xeografía, en Lisboa, que levou á poxa pública da colección de artefactos vinculados á contrarrevolución monárquica de 1919.

Lote #303

Piano

Harmonium-Handlung, fabricado por José de Mello Abreu con vivenda no número 25 da rúa do Cancella Velha, Porto.

Exemplar en madeira de piñeiro sueco para a tapa harmónica e as teclas, caoba para o corpo e as patas. Posúe un machimismo, adaptado despois da data de construción, inventado polos talleres José Delerue (10, Campo da Regeneração), que permite, mediante un pequeno motor de combustión de éter etílico, que o instrumento produza música de forma autónoma sen necesidade de ningún instrumentista. O machimismo ten no seu interior un cilindro de puas desmontable que permite tocar o Himno da Carta. Estado medio de conservación, verniz oxidado e manchas do que se presume son salpicaduras de sangue incrustadas na madeira. O piano desprende un leve cheiro a «auga funeraria».

Este piano (que consta da totalidade do Lote #303) foi tocado de forma infame por Esmeralda Vilar no Éden-Teatro, durante o período no que alí foron detidos varios resistentes republicanos, para amortiguar os seus berros mentres eran torturados por información ou malicia. Neste cárcere improvisado, que funcionou durante medio ano antes de que os presos fosen devoltos ao Aljube (oficiais do exército) e á Casa de Recluso (restos presos políticos), os presos mantíñanse na escuridade baixo o escenario onde, entre as fendas da madeira. táboas, o sangue dos que foron azoutados pingou coma a choiva. Desde as caixas, algúns dos presos víronse obrigados a ver as torturas dos seus compañeiros, para que o seu ánimo rompese antes que os seus corpos.

Cóntanos Campos Lima: «Díxose que no interior do Éden-Teatro, en burla, íanse acicalando presos ao son do Himno da Carta tocado nun piano que alí atoparan os trauliteros[1]. Ás veces, nun xesto magnánimo, permitíanselles escoller a música á que debían ser golpeados.»

Rocha Martins contesta: «Esmeralda Vilar non podía facelo así porque… non sabía nin tocar o piano!»; porén, a existencia do machimismo contradí esta tese.

A Repartição ten nos teus rexistros a ocorrencia de visitas frecuentes de Isabel Mendonça Travassos, tomando barrís de «auga funeraria», o que permitiu acurtar a recuperación, entre batida, dos republicanos que máis se resistían a dicir o que querían escoitar os realista; traendo, arredor, coches con materias primas para a produción de vinum liminis mortis.

Debido ao seu carácter único e ao seu valor histórico incalculable, o Lote #303 ten unha oferta base de 8 000$00.

[1] Termo perxurativo para referirse aos monárquicos da Monarquía do Norte.