O Estraño Caso dos Suicidios na Repartição

O 14 de agosto de 1920, ás 6:30 horas, a señora da limpeza da sede da Repartição tivo un susto enorme. Ao entrar no despacho do inspector Eliseu Torcato, atopouno colgado do pescozo, o outro extremo da corda atado a unha viga do teito. Cando a muller berrou, os axentes de servizo nocturno acudiron ao lugar, confirmando a morte e chamando a unha ambulancia para trasladar o cadáver ao Instituto de Medicina Legal.

Á semana seguinte, outro inspector foi atopado morto na bañeira da súa casa, cunha botella baleira de pastillas tirada ao seu carón no chan. Este segundo caso fixo saltar as alarmas en toda a Repartição.

Pero non quedou aí: unha semana máis e un axente de 1ª clase disparouse na cabeza coa súa arma de servizo, no medio dunha rúa pública. Foi con moito esforzo que a Repartição conseguiu calar o caso. Despois de dúas semanas, un axente en prácticas lanzouse pola ponte D. Luís e, cando o sacaron do río, xa estaba morto.

Algunhas das intervencións no Consello Superior da Repartição, convocado con carácter de urxencia, case alcanzaron o nivel de pánico, pero a reunión rematou sen concluír.

Tomé Silva era un axente de 2ª clase, advertido recentemente polos seus superiores debido ao uso reiterado de métodos pouco ortodoxos no exercicio do seu traballo. Tamén lle recomendaron os investigadores que fose posto en función administrativa temporal.

Deste xeito, Tomé Silva foi prestando servizos no Arquivo, pasando polas súas mans os sucesivos informes elaborados sobre casos de suicidio. E como o traballo no Arquivo non era especialmente esixente, tiven tempo libre para poñerme a pensar.

Inicialmente acudiu a ver se había algún punto común entre os distintos suicidios, e descubriu que todos os falecidos formaran parte do equipo que investigou a morte do inspector Eliseu Torcato. Logo foi ver o material do Depósito de Probas sobre o inspector Eliseu. Ademais dos habituais – documentos, a arma de servizo, fotos dos familiares – atopou un caderno con tapa negra, cheo do que recoñeceu como a caligrafía do inspector. Deixouno todo no Depósito, agás o caderno, que meteu no peto.

Esa noite, no cuarto alugado onde vivía, Tomé sacou da maleta unha botella de viño, que sempre estaba pechada – a súa condición de axente da Repartição permitíalle conseguir uns produtos difíciles de atopar no mercado – e encheu un vaso. Sentou na cama, atopando unha posición cómoda, abriu o caderno e púxose a ler.

Mentres pasaba as páxinas, decatouse de que o caderno era unha bomba de reloxería. O inspector Torcato reunira citas de autores – Paine, Rousseau, Voltaire, Marx, Zola, Victor Hugo, Robespierre –, todos eles ferozmente antimonárquicos, demostrando de mil e unha maneiras que a existencia dun rei, considerado superior a todos os demais cidadáns polo simple feito de ser o fillo do rei, era unha aberración nun mundo civilizado e ilustrado que non tiña sentido.

Eran as dúas da mañá cando Tomé Silva rematou de ler (e a metade da botella de viño). E tiña unha teoría sobre os suicidios.

A investigación da literatura antimonárquica que fixera o inspector Eliseu Torcato axitara tan profundamente as súas conviccións que o inspector, ata entón fervoroso defensor da Causa, non viu outra solución que o suicidio. E as citas transcritas foron tan convincentes que os tres seguintes, despois de ler o caderno, foran conducidos á mesma saída.

Pero Tomé Silva considerábase un pragmático. Non é que non atopase algunha razón no que acababa de ler. Pero gustáballe o seu traballo, e mentres lle pagasen, seguiría facéndoo. O futuro veríase cando chegase.

Entrou na cociña – toda a casa durmía a esa hora – e confirmou que a cociña de ferro fundido aínda tiña algunhas brasas na fogueira. Despois arrincou metódicamente as páxinas do caderno, unha a unha, e botounas sobre as brasas, onde se enroscaban, se volveron negras e finalmente se consumían nas chamas.

Cando rematou, volveu ao seu cuarto, volveu pechar a botella e deitouse, caendo case inmediatamente nun sono sen soños.

E xa non houbo suicidios na Repartição.